- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 18
- Kıssa-i Mûsâ anlatıları üzerine değerlendirmeler ve müellifi bilinmeyen bir Kıssa-i Mûsâ örneği...
Kıssa-i Mûsâ anlatıları üzerine değerlendirmeler ve müellifi bilinmeyen bir Kıssa-i Mûsâ örneği
Authors : Halime ÇAVUŞOĞLU
Pages : 206-229
Doi:10.29000/rumelide.705583
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2020-03-21
Article Type : Research
Abstract :Klasik Türk edebiyatının kaynaklarından biri olan Kur'an kıssaları, insanları doğru yola sevk etmek, hidayete ulaştırmak için önemli vasıtalardır. Kur'an'da öz olarak bulunan bu kıssalar, zamanla farklı kaynaklardan da beslenerek genişlemiş, edebiyatımızın temel malzemesi olmuşlardır. Hz. Yusuf, Hz. İbrahim, Hz. Süleyman, Zülkarneyn kıssaları edebiyatımızda çokça işlenmiş, müstakil eserlere de konu olmuş kıssalardır. Bu kıssalardan bir tanesi de Hz. Musa kıssasıdır. Hz. Musa kıssası, hem manzum hem de mensur eserlerin muhtevalarına kaynaklık etmiş, edebiyatımızda bu kıssa etrafında muhtelif eserler oluşturulmuştur. Çalışmamıza konu olan Kıssa-i Mûsâ metni, Amasya Beyazıt İl Halk Kütüphanesi 05 Ba 509/4 numarasıyla kayıtlı bir mecmuada bulunmaktadır. Müellifi belli olmayan metin, Hz. Musa kıssasının bir bölümü olan Hz. Musa'nın Tûr Dağı'nda Allah ile konuşması hadisesini konu almaktadır. Hz. Musa kıssası içerisinde yer alan bu bölüm müstakil eserlere "Münâcât-ı Mûsâ (AS)" başlığıyla konu olmuştur. 22 varaktan oluşan bu metin baştan sona kadar Hz. Musa'nın Allah'a münacatı ve Allah'ın emir ve yasakları konusu etrafında şekillenmiştir. Eski Anadolu Türkçesinin dil hususiyetlerini gösteren metinde karşılıklı konuşma üslubu ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Halkın anlayabileceği bir dille yazılan metinin dinî-didaktik yönü de ağır basmaktadır. Çalışmada öncelikli olarak Kur'an kıssaları hakkında bilgi verilecek, daha sonra edebiyatımızda Hz. Musa kıssasına yer veren bazı temel eserler ve bu eserlerde yer alan hikâyeler tanıtılacaktır. Akabinde çalışma konusu olan Kıssa-i Mûsâ metni tanıtılarak kıssanın transkripsiyonlu metni verilecektir.Keywords : Klasik Türk edebiyatı, kıssa, münâcât, Kıssa-i Musa