- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 17
- Cess Nootebom’un "Cennet Kayıp" adlı romanının Türkçe çevirisinde biçem analizi
Cess Nootebom’un "Cennet Kayıp" adlı romanının Türkçe çevirisinde biçem analizi
Authors : Hasan Kazım KALKAN, Aylin SEYMEN
Pages : 371-382
Doi:10.29000/rumelide.656922
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2019-12-21
Article Type : Research
Abstract :Bir metne yazınsal değer kazandırıp onu okur veya edebiyatçılar nezdinde beğenilir kılan en önemli unsurların başında biçem gelir. Çünkü edebiyat denilen olgu neyin aktarıldığı ile değil, nasıl aktarıldığı sorusu ile ilgilenir ve kararını buna göre verir. Nasıl sorusunun cevabı ise eserin ve dolayısıyla da yazarın biçeminde saklıdır. Bir metne edebi değer atfedilip atfedilmemesinin en önemli ölçütlerinden biri biçem olduğuna göre, aynı metin başka bir dile aktarılırken de olabildiğince aynı biçem özelliklerine sadık kalınarak aktarılmalıdır. Herhangi bir kullanma kılavuzunda ya da ilaç reçetesinde yeterli olarak görülen yalnızca anlamsal doğruluk, yazınsal metinler söz konusu olduğunda geçerliliğini yitirir. Çünkü bu tür metinler edebi bir haz duygusu yaşatmak için değil, tam tersine kullanıcının elindeki nesneyi en doğru şekilde kullanabilmesi için yazılmışlardır. Yani estetik değil, işlevsellik ön plandadır. Kaynak dilde büyük beğeni kazanan bir eserin çevrilmiş olduğu başka bir dilde aynı büyük ilgiyi görmemesinin yanlış pazarlama stratejisinden kültürel farklılıklara kadar birçok nedeni olabilir. Fakat bunun önemli nedenlerden biri de kaynak dildeki biçemin hedef dile aktarılamamasıdır. Dolayısıyla yazınsal metin çevirilerinde biçemin de olabildiğince hedef dile aktarılması zorunluluğu vardır. Bu çalışmayla Hollandalı yazar Cees Nooteboom’un "Cennet Kayıp” adlı eserinin Türkçe çevirisinin biçem bakımından Almanca orijinali ile ne derece uyumlu olduğunun incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak ilgili çeviri; bağdaşıklık, sözcük, söz dizimi, ekleme/çıkartma alt başlıkları üzerinden değerlendirilecektir. Eserlerden alıntılanan metinler karşılaştırmalı betimlemeli yöntemle analiz edilecek ve çevirinin biçemi yansıtma hususundaki başarısı veya başarısızlığı hakkında bir hüküm verilmesine çalışılacaktır.Keywords : Çeviri incelemesi, biçem, üslup