- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 17
- Klasik Türk şiirindeki vefa kavramının Mahmûd Nedîm Paşa Divanı'nda tezahürü
Klasik Türk şiirindeki vefa kavramının Mahmûd Nedîm Paşa Divanı'nda tezahürü
Authors : Niyazi ADIGÜZEL
Pages : 191-205
Doi:10.29000/rumelide.656691
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2019-12-21
Article Type : Research
Abstract :Vefa duygusu; sevgi, saygı, dürüstlük, hoşgörü ve alçakgönüllülük gibi insanî değerlerin başında gelir ve bütün bu değerlerin anahtarı mesabesindedir. Bu duygu sanatkârlar elinde özellikle de şairlerce yüzyıllar boyunca genelde olumsuz yanıyla yani vefasızlık olarak ele alınmıştır. Klasik Türk şiirinde hemen hemen tüm şairler vefasızlıktan yakınmışlardır. Gerek sevgiliden gerekse felek ya da devrin kadirbilmezliğinden şikâyet babında, şairler vefa kavramını sıklıkla kullanmışlardır. Bu kavram çoğunlukla, âşık maşuk/sevgili ilişkisi bağlamında değerlendirilmiştir. Bu bağlamda ele alınan sevgili genelde vefasız; âşık ise tam manasıyla vefa abidesidir. Vefa kavramına en çok yer veren şairlerden biri de Mahmud Nedim Paşa'dır. O, yüzyıllardır süregelen klasik Türk şiiri geleneğinde vefa kelimesini redif olarak kullanan nadir şairlerdendir. Onun divanında pek çok beyitte karşılaştığımız vefa kavramının iki gazelinde redif ve iki musammatında da nakarat olarak kullanılması şairin siyasi kimliği ve hayatı ile yaşadığı dönem hakkında önemli ipuçları elde edeceğimizi düşündürmektedir. Vefa kavramını birçok beytinde ve aynı zamanda redif ve nakarat olarak şiirlerinde kullanmış olması bu kavramı işlerken klasik Türk şiirinde neden bu şairi seçtiğimizin cevabını da vermektedir.Keywords : Klasik Türk edebiyatı, vefa, âşık-maşuk, Mahmûd Nedîm Paşa