- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 16
- Türkçe eğitiminde eleştirel dinlemenin/izlemenin önemi ve yeri
Türkçe eğitiminde eleştirel dinlemenin/izlemenin önemi ve yeri
Authors : Cafer ÇARKIT
Pages : 180-193
Doi:10.29000/rumelide.618150
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2019-09-21
Article Type : Research
Abstract :Toplumlar açısından hızlı değişimlerin yaşandığı dünyamızın her geçen gün daha karmaşık bir yapıya dönüşmesi, bilime yüklenen anlamın değişmesi ve bilgiye ulaşma yollarının boyut değiştirmesi inkâr edilemez bir gerçeklik olarak karşımızda durmaktadır. Buna bağlı olarak insanların ihtiyaç duydukları beceriler her geçen gün farklı bir boyut kazanmakta ve çeşitlenmektedir. 21. yüzyıl yaşam ve öğrenme becerileri olarak adlandırılan ve yaşamın anlamlandırılmasında sıkça kullanılan bu becerilerden birisi eleştirel dinleme/izlemedir. İnsanlar günlerinin önemli bir bölümünü dinleme/izleme faaliyeti içerisinde geçirmekte ve başta medya ve sosyal medya olmak üzere birçok elektronik kaynaktan yoğun ileti enformasyonuna maruz kalmaktadır. Bu durum insanların eleştirel bir tutum almasını zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda eleştirel dinleme/izleme kavram ve becerisi ön plana çıkmakta ve özellikle dil ve düşünme becerilerinin beraber ele alındığı Türkçe derslerinde bu becerinin öğrencilere kazandırılması gerekli olmaktadır. Bu çalışmada eleştirel dinleme/izleme kavramı anlam, işlev ve ilkeler yönüyle ele alınıp incelenmekte, alan yazında yeterli çalışmanın bulunmadığı kavram farklı boyutlarıyla tanıtılmaktadır. Ayrıca eleştirel dinlemenin/izlemenin öğretim süreci de ele alınmakta ve ortaokul Türkçe derslerindeki öğretimine yönelik bir çerçeve oluşturmaya çalışılmaktadır. Araştırmada Türkçe Öğretim Programlarında eleştirel dinlemenin/izlemenin hangi düzeyde yer aldığı tespit edilmekte ve kavramın Türkçe derslerindeki önemi vurgulanmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın hem alan araştırmalarına hem de öğretmenlerin ortaokul düzeyinde gerçekleştirdiği eleştirel dinleme/izleme uygulamalarına katkı sunması beklenmektedir.Keywords : Eleştirel dinleme/izleme, Türkçe dersi, öğretim süreci, beceri