- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 16
- Kavramsal metafor kuramı ve belagat: karşılaştırmalı bir inceleme
Kavramsal metafor kuramı ve belagat: karşılaştırmalı bir inceleme
Authors : Ahmet Naim ÇİÇEKLER, Timur AYDIN
Pages : 14-26
Doi:10.29000/rumelide.616880
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2019-09-21
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, Lakoff ve Johnson’ın 1980 yılında yayımlanan Metaphors We Live by adlı eseriyle ilk kez literatürde ifadesini bulan Kavramsal Metafor Kuramı’nın kaynak alan, hedef alan, metaforik dilsel ifade, haritalama, yapısal metafor, ontolojik metafor, yönelim metaforları , motivasyon, bedensel gerçekçilik, algıya dayalı yapısal benzerlik, deneyimde korelasyon, ana sahne gibi temel kavramları açıklanmakta, belagat geleneğinde metaforun mukabili olan istiare hakkında söylenenlerle çağdaş metafor kuramının ilkeleri mukayese edilmektedir. Ahmed Hamdi Şirvanî (Orak 2013), Ahmed Cevdet Paşa (1323), Recaizade Mahmud Ekrem (1299), Tahir Olgun (1936), Walter Andrews (1976), Yekta Saraç (2015) kaleme aldıkları belagat kitaplarında ve Doğan Aksan (1978) anlambilimle ilgili kitabında metaforu a) dille ilgili bir mesele olduğu, b) retorik bir araç olduğu, c) benzerliğe dayandığı konusunda genel bir uzlaşı hâlindedirler. Halbuki Kavramsal Metafor Kuramı’na göre metafor; a) düşünceyle ilgili bir meseledir, b) bilişsel bir süreçtir ve c) benzerlik dışında başka motivasyonlara sahip olabilir şeklinde açıklanmaktadır. Makalede bu üç konu belagat kitapları ve Kavramsal Metafor Kuramı literatürü açısından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.Keywords : Kavramsal Metafor Kuramı, metafor, istiare, belagat, dil-düşünce ilişkisi