- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- RumelidE 2019.Ö5 - II. Rumeli [Dil, Edebiyat, Çeviri] Sempozyumu Bildirileri Special Issue
- Hüsn ü Aşk’ta anlam çeşitliliği yönünden kuşlar
Hüsn ü Aşk’ta anlam çeşitliliği yönünden kuşlar
Authors : Özlem GÜNEŞ, Ayşe YEŞİL, Nurseda ÖĞRETEN
Pages : 239-260
Doi:10.29000/rumelide.606147
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2019-08-21
Article Type : Research
Abstract :Şeyh Gâlib’in en önemli eseri olarak kabul edilen Hüsn ü Aşk ; Osmanlı şiir kuşlarını ele alması yönüyle de zengin bir mesnevîdir. Divan şiiri geleneğinde işlenmiş kuşlar, Sebk-i Hindî akımının etkisinde olan şairin tavsifinde farklı yönleriyle de tezâhür etmiştir. Bu çalışmanın amacı; Osmanlı şiir kuşlarının Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk mesnevîsinde nasıl ele alınmış olduğunu gözler önüne sermektir. Çalışmada Muhammed Nur Doğan tarafından hazırlanan Şeyh Gâlib Hüsn ü Aşk Metin, Düzyazıya Çeviri Notlar ve Açıklamalar adlı kitap temel alınmıştır. Öncelikle; metin, tarama ve tahlil yöntemleriyle incelenecek, mesnevideki olay örgüsü içinde kuşların ne şekilde ele alındığı saptanacak ve Gâlib’in kuşlarla ilgili geleneksel kullanımla benzeşen ve bu kullanımdan ayrılan yönleri ortaya koyulacaktır. Hüsn ü Aşk metni, somuttan soyuta uzanan birçok anlam katmanını içinde barındırır. Bu katmanlar muhtelif yorum ve okumalara açık; aynı zamanda da gerçek dünya ile bağlantılı bir durum arz eder. Gelenek içerisinde çoğunlukla olumlu tasvirlerle ve hayal dünyası içerisinde anlatılan kaknüs kuşu; bu mesnevîde Osmanlı İstanbul’unun kahve köşelerinde zaman harcayan ve kendileri bir şey üretmedikleri hâlde, zamanın en büyük söz ustaları ile mukayese hâlinde olan şair bozuntularını eleştirmek için somuta indirgenerek kullanılmıştır. Bu örnek, soyut ve somut anlamlar arasındaki geçişlerin mesnevîdeki en çarpıcı örneklerinden biridir. Nihâî hedef olarak, Gâlib’in şiirlerindeki bu çok katmanlılık ve geçişler , kuşlar temelinde ele alıp açıklanmaya çalışılacaktır.Keywords : Şeyh Gâlib, Hüsn ü Aşk, kuşlar