- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Şârihlerinin İbn Mâlik’e yönelik bazı eleştirileri
Şârihlerinin İbn Mâlik’e yönelik bazı eleştirileri
Authors : Hasan UÇAR
Pages : 487-503
Doi:10.29000/rumelide.580732
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-21
Article Type : Research
Abstract :İbn Mâlik, Arap dili gramerinin Sîbeveyhî’den sonraki en büyük isimlerindendir. Teshîlu’l-Fevâid ve Tekmîlu’l-Mekâsıd adlı eseri bu alanın en temel kaynaklarındandır. Eserini kendisi de şerh etmiş ve Elfiyye’ sinde manzum olarak özetlemiştir. el-Murâdî, Ebû Hayyân, İbn Akîl, Hâlid el-Ezherî ve İbn Hişâm gibi pek çok müellif de İbn Mâlik’in bu eserini şerh etmişlerdir. Şârihlerin eser sahibine karşı mütevazı tutumu geleneğin bir özelliğidir. Ancak bu onların hataları görmezden gelmelerine veya eser sahibini eleştirmekten geri durmalarına sebep olmamıştır. Nitekim İbn Mâlik’in kendinden önceki dil bilimcilere eleştirileri olduğu gibi, kendisine de eleştiriler olmuştur. Sadece İbn Mâlik ile sınırlı olmayan bu durumun dil bilimcilerin birbirlerine veya bir dil bilimcinin diğerlerine itirazları üzerine yapılan müstakil çalışmalarda görmek mümkündür. Görüş farklılıklarının sebep olduğu nahiv uygulamaları ve dil bilimcilerin ekollerinin farklı olmasıyla açıklanabilecek konuların izahı bu çalışmanın hedefi değildir. Zira böyle bir durumda eleştiren ve eleştirilen tarafların her birini destekleyen dil bilimciler olacak ve tartışmalar çalışmanın sınırlarını zorlayacaktır. Bu çalışmada, İbn Mâlik’e yönelik eleştiriler metot, içerik, dil ve üslup şeklinde üç başlık olarak incelenmiş ve her biri kendi içerisinde kategorize edilerek örnekler verilmiştir.Keywords : İbn Mâlik, Elfiyye, teshîl, eleştiri, şârih