- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Lozan Mübadelesi’nin etkileri: Çatalca örneği
Lozan Mübadelesi’nin etkileri: Çatalca örneği
Authors : Serdar GÜRÇAY
Pages : 274-284
Doi:10.29000/rumelide.580578
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-21
Article Type : Research
Abstract :Göç, canlıların hayatta kalmak için gerçekleştirdikleri yegâne ortak faaliyetlerden biridir. İnsanlar da diğer canlılar gibi mevsimsel, ekonomik, güvenlik vb. gerekçelerle tarih boyunca çeşitli göçler yaşamışlardır. Türkiye Cumhuriyeti de, fazlaca göç hadisesine tanıklık etmiş ülkelerden biridir. Türk ve Rumların zorunlu göçünü esas alan mübadele ise bahse konu göçlerden sadece biridir. I. Dünya Savaşı’nın bitiminden sonra değişen dünya düzeni ve sınırlar neticesinde Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus değişimi gerekmektedir. 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan Türk ve Rum Ahalinin Mübadelesine Dair Mukavelename ve Buna Bağlı Protokol ile Anadolu’da yaşayan Ortodoks Rumların Yunanistan’a ve Batı Trakya hâricinde kalan Türklerin Anadolu’ya gönderilmeleri karar altına alınmıştır. Bu çalışmada, İstanbul’un bir ilçesi olan Çatalca’da gerçekleştirilen saha çalışmasının verileri ışığında Büyük Mübadele’ye (1923-1925) şahitlik etmiş ya da müşahitlerin yakınları tarafından aktarılan, göç esnasında ve sonrasında yaşanan zorluklar ele alınacaktır. Çalışmanın amacı, hâlen hayatta olan veya onların akrabalarının konu hakkındaki yaşanmışlıklarını öğrenmek ve bu bilgileri Nüfus Mübadelesini yorumlarken kullanmaktır. Bu yönüyle mübadelenin demografik, sosyo-kültürel, siyasi/politik yönleri ortaya çıkarılmaktadır. Mübadele sürecinin baştan aşağı her iki taraf için de trajedi konusu olduğu gerçeği gözler önüne serilmektedir.Keywords : Çatalca, göç, Nüfus Mübadelesi, saha çalışması