- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Bir kültür ekonomisi dönüşüm serüveni: ‘okuntu’dan ‘e-davetiye’ye
Bir kültür ekonomisi dönüşüm serüveni: ‘okuntu’dan ‘e-davetiye’ye
Authors : İbrahim GÜMÜŞ
Pages : 227-241
Doi:10.29000/rumelide.580512
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-06-21
Article Type : Research
Abstract :Kültür, insanın yaşamına ve doğaya kattığı geniş sistemler bütünüdür. Kültürün bir parçası olan doğum, ölüm, sünnet, evlilik gibi geçiş dönemleri bireylerin toplumsallaşmasında, kendi aralarında ilişki kurmalarında ve aile yapılarının kuvvetlenmesinde önemli bir işlevi vardır. Küreselleşme ve sanal ortamla birlikte iletişim hızlı ve kolay bir biçimde yapılmaktadır. Bu durum kültürel ürünlerin üretim, sunum ve tüketim biçimlerini hızla etkilemekte ve dönüştürmektedir. Kültür endüstrisi fikri mülkiyet haklarınca korunan kültürel ürünlerin üretim aşamasından tüketimine kadar geçen ekonomik faaliyetler bütünüdür. Türk toplumunda önemli bir geçiş ritüeli olan düğünün başlangıcını haber verme, düğüne davet etme anlamlarına gelen "okuntu” geleneği pek çok kültürel kodu içerisinde barındırır. Anadolu’da düğüne sözlü olarak davet etme işini yapan kişiye "okuyucu”, davet işlemi sırasında dağıtılan hediyeye veya davet etmek için yazılı kağıda "okuntu” adı verilir. Okuntu geleneği, yazılı kültür ortamının yaygınlaşmasıyla ilk olarak yerini düğün davetiye kartlarına bırakmaya başladı. Okuntu geleneği, düğün sahibine biraz pahalıya mâl olduğundan bu geçiş bir noktada ekonomik nedenlerle gerçekleşmiştir. Davetiyelerin ortaya çıkışıyla okuntu geleneğinde olduğu gibi kumaş, çorap, şeker gibi hediyelerin verilmesi ortadan kalkmıştır. Türk toplumunun genelde elektronik kültür ortamı özelde ise sanal kültür ortamına geçişi okuntu geleneğinin icrasını ve sunum biçimini değiştirmiştir. Okuntu geleneği bu etki ve dönüşüme maruz kalarak önce "davetiye”ye, sonra "e-davetiye”ye dönüşmüştür. Bununla birlikte değişim, yeni bir kültürel ekonomik alan yaratmıştır. Bu makalede okuntudan e-davetiyeye geçiş sosyo-kültürel açıdan ve kültür ekonomisi bağlamında irdelenecektir.Keywords : Kültür ekonomisi, düğün, okuntu, e-davetiye