- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Sözlük bilimi açısından değer taşıyan eserler: Osmanlı dönemi tıp kitapları
Sözlük bilimi açısından değer taşıyan eserler: Osmanlı dönemi tıp kitapları
Authors : Mücahit AKKUŞ
Pages : 99-115
Doi:10.29000/rumelide.580482
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2019-06-21
Article Type : Research
Abstract :Tıp, çok eski çağlardan günümüze kadar gelen önemli bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının gelişimini görmek için çağlar boyunca yazılmış eserlerin incelenmesi gerekmektedir. İlaçlardan hastalık adlarına kadar kullanılan tıp terimleri, tarih î tıp araştırmaları açısından son derece değerlidir. Bu bilgiler, tıp alanındaki değişimi ve ilerlemeyi de gösterecektir. Türk dilinin farklı dönemlerinde yazılmış tıp kitapları bu değişimi gösterir niteliktedir. Bu dönemlerden bir tanesi de Osmanlı dönemidir. Osmanlı döneminde yazılmış tıp kitapları dil yönünden önemli bir yere sahiptir. Bu kitaplar, gerek tıp terimlerini gerekse de o dönemin günlük konuşma dilini göstermesi bakımından oldukça zengindirler. Bir kelimenin birçok dilde karşılığının verilmesi bu zenginliği arttırmaktadır. İşte bu durum sözlük bilimi araştırmacıları için verimli bir alan oluşturmaktadır. Çünkü kullanılan ve başka dilde karşılığı verilen her kelime, sözlük bilimi çalışmalarına bir katkı sağlayacaktır. Tıp metinlerinin içerisinde sözcüğün başka dildeki karşılığının verilmesinin yanında terimlerin tanımları yapılmakta ve bu tanımlar farklı açıklamalarla desteklenmektedir. Bu sebeple üslubu farklı olsa da her metin kendi içerisinde bir sözlük mahiyeti kazanmaktadır. Bu durum günümüzde yazılan tıp terimleri sözlükleri için de değerlidir. Çalışmada Osmanlı döneminde yazılmış tıp metinleri incelenecektir. Bilhassa 15. ve 19. yüzyıllar arası yazılmış tıp metinlerinde sözcük dağarcığı değerlendirilecektir. Aynı zamanda bu eserlerin Türkçe sözlük çalışmalarına ne gibi katkı sağlayacağı tartışılacaktır.Keywords : Sözlük bilimi, tıp, Osmanlı