- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 9
- P. A. Jaubert’in Elements de la grammaire turke’ündeki Atasözleri
P. A. Jaubert’in Elements de la grammaire turke’ündeki Atasözleri
Authors : Yakup YILMAZ, Melike Sultan ÖZEVREN
Pages : 31-68
Doi:10.29000/rumelide.347547
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2017-10-21
Article Type : Research
Abstract :Transkripsiyon metinleri Türk dilinin zengin kaynaklarından biridir. Codex Cumanicus’tan beri çok sayıda metin hazırlanmıştır. Bunların çeşitli amaçları olsa da Türkçe için önemli kaynak olmuşlardır. P. A. Jaubert’in yazdığı Elements de la grammaire turke de bu kaynaklardan biridir. Jaubert, Türkçeyi öğretecek seviyede bilmektedir. Fransa hükümetinin verdiği özel görevleri şarkiyat bilgisi sayesinde başarıyla yerine getirmiştir. Jaubert, devletinin verdiği görevleri yaparken şarkiyat çalışmalarını bırakmamıştır. Gittiği her yerden çeşitli kaynaklar derlemiş, bunları Fransa’ya götürmüş, gezdiği yerlerde yaşadıklarını hatıra olarak yazmış, öğrendiklerini Paris’teki Asya Topluluğu’nda ve bunların dergilerinde sunmuştur. Eserleri arasında ç eviri, s eyahatname, d il, e leştiri, hatıra ve bilimsel makaleler vardır. Jaubert’in bu eseri 2 defa basılmıştır. Birinci baskı ile ikinci baskı arasında hacim ve içerik bakımından fark vardır. Biz bu metinde geçen atasözlerini ele aldık. Atasözü, bir düşünceyi, gerçek ve hikmeti veciz şekilde anlatan, atalardan bugüne gelmiş ve halka mal olmuş kısa sözdür. Türk dilinin atasözleri çeşitli zamanlarda farklı metinlerde kayda geçmiştir. Bu metinlerin derlenip toparlanması gerekmektedir. Bu gayeyle transkripsiyon metinlerinde ve batılı şarkiyatçıların kayda geçtikleri eserlerde yer alan atasözlerini de derlemek gereklidir. P. Am é d é e Jaubert’in birinci baskısı 1823’te Paris’te gerçekleşen Elements de la grammaire turke adlı eserinde 357 atasözü; ikinci baskısında ise 358 atasözü tespit edilmiştir. Bunlar günümüzde atasözleri sözlüklerinde yer alanlarla kıyaslanmış, sözlüklerde yer almayanlar belirlenmiştir.Keywords : transkripsiyon metni, P. A. Jaubert, Elements de la grammaire turke, atasözleri