KUR’AN’DA İFFET KAVRAMI: SEMANTİK BİR ARAŞTIRMA
Authors : Nazife Vildan Güloğlu
Pages : 123-137
Doi:10.53336/rumeli.1169292
View : 20 | Download : 4
Publication Date : 2022-10-31
Article Type : Research
Abstract :Kur’an’da bahsedilen pek çok ahlâkî kavram vardır. Bunlardan iffet kavramının bütün ahlâkî kavramlar içerisinde önemli bir yer teşkil ettiği görülmektedir. Dolayısıyla onun özel olarak ele alınması yararlı olacaktır. Bu çalışma, Kur’an’da iffet kavramının semantik olarak incelenmesini hedeflemektedir. İffet kelimesi bu şekliyle Kur’an’da yer almamakla birlikte onun türemiş olduğu aff/عفف kökü, dört âyette geçmektedir. Arapça’da aff/عفف kelimesi, temelde "az bir şeyi almakla yetinmek” anlamına gelirken daha sonra "helal ve hoş olmayan şeylerden sakınmak, gayri meşru olandan kaçınmak” anlamlarında kullanılmıştır. Kur’an’da da bu doğrultuda geçtiği âyetlerden ikisinde "mala yönelik isteklere gem vurma”, diğer iki âyette ise "meşru olmayan cinsel isteklere set çekme” anlamında kullanıldığı görülmektedir. Bu kullanımlara göre iffetin, insanın imtihanı sırasında başına dert olabilecek en önde gelen iki zaafını dizginlemeyi sağlayan önemli bir erdem olduğu anlaşılmaktadır. Özellikle Kur’an’da kelimenin üç yerde "iffetli olmayı isteme”, bir yerde de "güçlüğe katlanarak iffeti elde etme” anlamlarını ifade eden fiil kalıplarında kullanıldıkları görülmektedir. Bu kullanımlara göre iffetin ancak ilâhî bir destekle ulaşılabilecek değerli bir fazilet olduğu söylenebilir. Kur’an’da hayâ, gınâ ve tehassun iffete yakın anlamlı kavramlar olarak öne çıkarken bigâ, teberrüc ve ilhâf ise ona zıt kavramlar olarak alınabilir. İffet kişide cömertlik, sabır ve kanaat gibi erdemlerin oluşmasına katkı sağlayan ve aynı zamanda hırs, riya ve haset gibi kötü ahlâka da engel teşkil eden önemli bir erdemdir.Keywords : Tefsir, Te’vil, Ahlâk, İffet, Semantik.