Müellifi Bilinmeyen Bir Ayet Tefsiri
Authors : Mustafa Özel
Pages : 14-31
Doi:10.53336/rumeli.946646
View : 17 | Download : 3
Publication Date : 2021-10-28
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, Nahl suresinin 90. ayet-i kerimesi üzerine müellifi bilinmeyen bir tefsir risalesinin tahkikidir. Eser tek nüsha olup Risâle fi Tefsîri Âyeti İnnallâhe Ye’muru bi’l-Adli ve’l-İhsân adıyla Köprülü Kütüphanesi’nde (Fazıl Ahmed Paşa Bölümü, dn.: 001606, va.: 189/b-195/b) kayıtlıdır. Dili Arapça olup yazısı gayet okunaklıdır. Yazar, söz konusu ayeti beş başlık altında tefsir etmiştir: Edebiyat, önceki müfessirlerin görüşleri, usûlüddîn, fıkıh usulü ve fıkıh. Ayeti fıkıh usulü açısından tefsir ettiği kısımda, tefsirin sınırlarını oldukça zorlamıştır. En dikkat çeken husus, müellifin tefsirinde besmeleden sonra hamdele ve salveleye yer vermemiş olmasıdır. Bu, ilim tarihimizde alışık olmadığımız bir durumdur. Yazmanın ferağ kaydı da bulunmamaktadır. Yazar, Süfyân b. Uyeyne (ö. 198/814), Taberî (ö. 310/923), İbn Îsâ (ö. 334/946?), Zemahşerî (ö. 538/1144) ve İbn Atıyye’yi (ö. 541/1147) kaynak olarak kullanmıştır. Bunların dışında Kâdî Ebû Bekr (Bâkıllânî) (ö. 403/1013), Gazzâlî (ö. 505/1111) gibi isimlerden de söz etmiştir. Ayetin fıkıh açısından tefsir edildiği son bölüm, nerdeyse bütünüyle Nevevî’nin (ö. 676/1277) Müslim şerhinden nakledilmiştir.Keywords : Ayet, tefsir, Nahl suresi, 90. Ayet, tahkik.