- Rumeli İslam Araştırmaları Dergisi
- Issue: 7
- İbn Ebû Şeybe’nin Ebû Hanîfe’ye İtirazları Bağlamında Şehidin Cenaze Namazının Kılınması İle İlgili ...
İbn Ebû Şeybe’nin Ebû Hanîfe’ye İtirazları Bağlamında Şehidin Cenaze Namazının Kılınması İle İlgili Rivayetlerin Tahlili
Authors : Muhammet Ali Asar
Pages : 211-234
View : 14 | Download : 1
Publication Date : 2021-04-30
Article Type : Research
Abstract :Ehl-i hadisin önemli temsilcilerinden İbn Ebû Şeybe Musannef adlı eserinde, Ebû Hanîfe’nin yüz yirmi beş meselede Hz. Peygamber’den nakledilen rivâyetlere muhalefet ettiğini iddia etmiş ve eserinin bir bölümünü ona reddiyeye ayırmıştır. İbn Ebû Şeybe’nin Ebû Hanîfe’ye itiraz ettiği meselelerden birisi de şehitlerin cenaze namazının kılınması konusudur. İbn Ebû Şeybe’ye göre, Hz. Peygamber’in Uhud şehitlerinin cenaze namazını kılmadığına dair haberler nakledilmiş iken Ebû Hanîfe bu haberlere muhalefet ederek şehidin cenaze namazının kılınacağını savunmaktadır. Bu makalede, İbn Ebû Şeybe’nin Uhud şehitlerinin cenaze namazının kılınmamasının delili olarak öne sürdüğü rivâyetler sened ve metin açısından tahlil edilmiştir. Bu bağlamda şehitlerin cenaze namazının kılınması ile ilgili diğer rivâyetler de değerlendirilmiştir. Şehitlerin cenaze namazının kılındığına dair rivâyetlerin varlığı göz önünde bulundurulduğunda, İbn Ebû Şeybe’yi bu konuda kesin kanaat sahibi olmaya iten sâikler veya Ebû Hanîfe’yi sahîh rivâyetlere rağmen muhalif görüş beyan etmeye sevk eden sebepler tartışılmıştır. Ayrıca rivâyetlerin yorumunda şârihlerin tutumuna dikkat çekilmiştir. Uhud şehitlerinin cenaze namazının kılınmadığını belirten rivâyetler, şehitlerin cenaze namazının kılındığına dair rivâyetlerden daha sahihtir. Uhud şehitlerinin cenaze namazının kılındığını bildiren rivâyetlerin tamamı tenkit edilmiş ve zayıf kabul edilmiştir. Bununla birlikte iki grup rivâyet arasında tercih yapan Ebû Hanife sünnete muhalif davranmamış ihtiyat prensibiyle hareket etmiştir.Keywords : Hadis, Ebû Hanîfe, İbn Ebû Şeybe, Uhud, Şehit, Rivayet, Cenaze namazı