- Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 22
- كتاب "خداينامه" بين التراثين الفارسي والعربي
كتاب "خداينامه" بين التراثين الفارسي والعربي
Authors : Moustafa Albakour
Pages : 104-116
Doi:10.32950/rteuifd.1159249
View : 14 | Download : 8
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Hüdaynâme, Sasani İmparatorluğu dönemindeki kadim İran’ın en önemli kitaplarından birisidir. Bu eser, İran’ın etnik tarihi mesabesinde kabul edilmektedir. Eserde İran kültürünün hamaset, kahramanları, savaşları, âdab defterleri, adet gelenek ve görenekleri yer almaktadır. Hüdaynâme, Pehlevî Fârisî dilinden İbnü’l-Mukaffaʻ (106-142) ve diğer bazı kimseler tarafından Arapçaya tercüme edilmiştir. İslâm öncesi Fars beldelerinin tarihini ele alan bu eserin tercümesi, Fars ve Arap İslâm tarihi için altyapı oluşturmuştur. Biz bu çalışmamızda kitabın telif tarihi, kaynakları, Arapça tercümelerini ayrıca İbnü’l-Mukaffaʻ tercümesinin önemini ve tesirini Arap Fars ve Fârisî beldelerinin tarihini ele alan kaynaklarını ele aldık. Hüdaynâme’nin aslı ve Arapçaya tercümesinin kaybolmasına rağmen, asırlar boyunca Arap İslâm ve kadim Fars kültürü arasında tesir ve etkileşimin önemli halkalarından bir halka teşkil etmiştir. Son yıllarda birçok Batılı müsteşrik bu eser etrafında onun tercümesi, tesiri ve eser hakkında önemli çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Biz bu çalışmamızda en yapılan çalışmalardan en önemlilerini ele aldık. Konu hakkındaki benzer ve farklı yönleri okuyucuya sunduk.Keywords : Hüdaynâme, Şâhnâme, İbnü’l-Mukaffaʻ, Tercüme, Pehlevî Dili, Arap Dili