- Politeknik Dergisi
- Vol: 24 Issue: 4
- Üleksit Katkısının Kum-Bentonit Karışımlarının Mühendislik Özelliklerine Etkisi
Üleksit Katkısının Kum-Bentonit Karışımlarının Mühendislik Özelliklerine Etkisi
Authors : S. Gizem ALPAYDİN, Yeliz YUKSELEN-AKSOY
Pages : 1345-1352
Doi:10.2339/politeknik.627209
View : 17 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-01
Article Type : Research
Abstract :Bentonit ve kum-bentonit karışımları genellikle nükleer atık depolama sahaları, kentsel katı atık depolama alanlarında geçirimsiz bariyer uygulamalarında kullanılırlar. Bu zemin karışımlarının dayanım ve hidrolik iletkenlik gibi mühendislik özellikleri tasarım aşamasındaki değerlerde çok uzun süre değişmeden kalmalıdır. Literatür çalışmaları, yüksek sıcaklık ve termal döngülerin, zeminlerin hidrolik iletkenlik, hacimsel deformasyon ve dayanımı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu göstermiştir. Endüstride, malzemelerin termal direncini arttırmak için bor mineralleri kullanılmaktadır. Bu nedenle bir bor minerali olan üleksit, zemin karışımlarının yüksek sıcaklık veya termal döngülere karşı dayanım ve hidrolik iletkenlik özelliklerini geliştirmek için bentonit veya kum-bentonit karışımlarına eklenebilir. Bu çalışmada, üleksit katkılı kum-bentonit karışımlarının kompaksiyon, konsolidasyon, hidrolik iletkenlik ve kayma dayanımı özellikleri oda sıcaklığında, ayrıca üleksit ilave edilmiş kum-bentonit karışımlarının kayma dayanımı davranışı yüksek sıcaklık varlığında (80°C) incelenmiştir. Deneylerde %10 bentonit içeren kum-bentonit karışımlarına %10 ve %20 oranlarında üleksit eklenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, üleksit katkısı kum-bentonit karışımlarının optimum su içeriği değerini düşürürken, maksimum kuru birim hacim ağırlık değerini arttırmıştır. Üleksit yüzdesi arttıkça toplam düşey deformasyon (sıkışabilirlik) miktarı artmıştır. Üleksit varlığında kum-bentonit karışımlarının 80°C'de maksimum kayma gerilmesi değeri, genellikle oda sıcaklığındaki değerlerden daha yüksek elde edilmiştir.Keywords : Bor, kayma dayanımı, konsolidasyon, kompaksiyon, sıcaklık