- Politeknik Dergisi
- Vol: 20 Issue: 2
- Kumyer Mevkii Arkeolojik Seramiklerin ESR Analizi ve ESR Yaş Tayinine Uygunluğunun Belirlenmesi
Kumyer Mevkii Arkeolojik Seramiklerin ESR Analizi ve ESR Yaş Tayinine Uygunluğunun Belirlenmesi
Authors : Gamze BAKKAL, Ülkü SAYIN, İlker IŞIK, Ayhan ÖZMEN, Hamdi Şükür KILIÇ
Pages : 401-408
View : 14 | Download : 2
Publication Date : 2017-06-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada Kumyer Mevkii arkeolojik seramik örneklerindeki kuvars minerallerinin yapısında bulunan radikaller Elektron Spin Rezonans (ESR) tekniği ile tespit edildi. ESR spektrumları Selçuk Üniversitesi İleri Teknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi’ nde bulunan JEOL JESFA-300 X-band ESR spektrometresi ile farklı mikrodalga güçlerinde ve farklı sıcaklıklarda kaydedildi. Seramik örneklerindeki kuvars minerallerinde doğal ışınlama ile oluşan Al, Ti-Li, Ti-H ve Ge paramanyetik merkezleri olduğu belirlendi ve bu merkezlerin ESR parametreleri hesaplandı. Ayrıca, Kumyer Mevkii arkeolojik seramik örneklerinin ESR yaş tayini için uygun malzemeler olup olmadıklarını belirlemek üzere yapay olarak ışınlanmış örneklerin 300K ve 81K sıcaklığında kaydedilen ESR spektrumları analiz edildi. Laboratuvar ortamında ışınlanmış örnekler için eş süreli ısıtma deneyi yapılarak doğal örneklerde bulunan Al ve Ti merkezlerinin ısıl kararlılıkları belirlendi. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda Kumyer mevkii arkeolojik seramik örneklerindeki kilden elde edilen kuvars minerallerinin radyasyona duyarlı ve kararlı paramanyetik merkezler içerdiği ve bunun sonucunda bu örneklerin ESR tekniği ile tarihlendirilebileceği anlaşıldı.Keywords : Elektron Spin Rezonans (ESR), ESR Yaş Tayini, Paramanyetik Merkez, Kuvars, Arkeolojik Seramik