- Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi
- Vol: 11 Special Issue: 1
- "Yedek" Bile Olamamak: Sermayenin Yeni Yatırım Alanı Mesleki Yükseköğrenimde Sakatların Va...
"Yedek" Bile Olamamak: Sermayenin Yeni Yatırım Alanı Mesleki Yükseköğrenimde Sakatların Varoluş Sorunu
Authors : Deniz PARLAK
Pages : 328-349
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2015-12-01
Article Type : Other
Abstract :Tarihsel olarak toplumların her kertede "göze görünmeyen” bireyleri sakatlardır. Sosyal dışlanmayı yaşamın tüm detaylarında hisseden sakatlar, en temel ihtiyaç ve haklardan mahrum kalmaktadır. Söylemsel olarak yapılan düzenlemeler, sakatların toplumla bütünleşmelerine yansımadığı oranda anlamsızlaşmaktadır. Bu bağlamda, sakat bireyleri toplumsal yaşama dâhil etmenin en etkili çözümü eğitimdir. Ne var ki, eğitimin sermayenin ihtiyaçları doğrultusunda piyasalaştırılması ve değişim değerine dönüştürülebilir bir meta haline getirilmesi, sakatların henüz başlangıçtan "kusurlu” sayılmasını sağlamaktadır. Kapitalist ekonomi esneklik, ucuz işgücü talep ederken bu işgücünü yetiştirecek eğitim alanını sermayenin yeni yatırım alanına dönüştürmesi kaçınılmazdır. Eğitim özelinde mesleki eğitim bu talepler doğrultusunda yeniden tanımlanmışken, sakatların bu taleplere cevap veremeyeceğinin düşünülmesi "öteki”leştirilmelerini yinelemektedir. Bu çalışmada, öncelikle eğitimin ve özel olarak mesleki eğitimin piyasalaştırılmasından söz edilecek ve dönüşümün sacayakları ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ardından Türkiye’de sakatların mesleki yüksek öğrenimdeki durumları tespit edilerek tek yönlü bir ilişkiden ziyade eğitimin karşılıklılığı esas alınacaktır. Bu çerçevede, yapılan düzenlemeler ve uygulamalar incelenecek ve nihayetinde temel olarak mesleki yüksek öğrenimin sakatlarla kurduğu ilişki açığa çıkarılacaktır. Çalışmada literatür taraması yapılmış ardından yasal düzenlemeler ve sayısal verilerin literatüre uygunluğu saptanmış ve bunun üzerinden çıkarımlar yapılmıştır. Yapılan çalışmada, eğitimin özelde ise mesleki eğitimin dünyadaki değişime paralel olarak Türkiye’de de dönüştüğü ve metalaştığı sonucuna varılmış ve bu dönüşümün başlangıçtan itibaren toplumun ötekisi olan sakatları bir kez daha ötekileştirdiği ortaya konulmuştur. Bu ötekileştirmeyi bertaraf etmek ise böyle bir dönüşümün temeli yani kapitalist iktisadi talepler sorgulanmadan yapılamayacaktır. Dolayısıyla bu çalışma dünya nüfusunun ’ini ve Türkiye nüfusunun .29’unu kapsayan bir kesimin toplumsal hayata dâhil edilmeleri yönündeki can alıcı çözüm noktası eğitim iken, mesleki yüksek öğrenimi ötekileştirmenin nihai dinamiği olarak incelemesi nedeniyle önem kazanmaktadır.Keywords : Eğitim, piyasalaşma, sakat, mesleki yüksek öğrenim, yeniden yapılandırma.