HİLMİ ZİYA ÜLKEN VE AŞK DİNİ
Authors : Fazıl KARAHAN
Pages : 131-147
Doi:10.30794/pausbed.444254
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2018-10-25
Article Type : Research
Abstract :Çalışmanın amacı Çağdaş Türk Düşünürü Hilmi Ziya ÜLKEN’in (1901-1974) felsefenin önemli problemlerinde din ve dinin mahiyeti konusundaki görüşlerini aydınlatmaktır. Hesap vermek, hüküm, ibadet, bağlanmak, cemaat anlamlarına gelen dinin çeşitli tarifleri yapılır. Tarihî tarifler dini sınıflayarak anlatırlar. Sınıflamalar sosyolojik ve etnolojik açıdan yararlıdırlar, ama dinlerin mahiyetini açıklamada yetersizdirler. Dinleri sosyologlar cemiyete; zihinciler düşünceye, idrake, kavrama, akıl yürütmeye indirgemektedirler. Dinamist tarifler dinlerdeki ortak vasıfları aramakla verimli görünseler de ruhî enerjiyle kutsallığı karıştırmaktadırlar. Günümüz idealist filozofları dini, evrensel kavramlar, idealler; egzistansiyalistler dindarın gizem duygusu, dinî bunalma olarak görüyorlar. Ülken’e göre dinde hem tabiat-üstü ideale çevriliş, hem dindarın gizem duygusu, kutsallık karşısında "ürperme”si vardır. Dinin objektif-sübjektif, ideal-gerçek iki manzarasını virtüel sezgiyle kavrayabiliriz. Dinin konusu duyu vb., bütün verileri Aşan Varlıktır. Din daima bilme ve düşünmeyi aşar. Bu aşkın saha insanî varlığa yeni bir ufuk olarak "inanma” sahasını verir. "Aşkınlık”ın Mutlak olarak konulması İnsanî varlık için aşk ve iman sahasını meydana getirir.Keywords : Din, Felsefe, Bilme, Düşünme, Aşkın Mutlak, İman