- Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 11
- TÜRKÇEDE EYLEMSİLERİN (ORTAÇLAR VE ULAÇLAR ) FRANSIZCAYLA İLİŞKİLİ OLARAK İNCELENMESİ
TÜRKÇEDE EYLEMSİLERİN (ORTAÇLAR VE ULAÇLAR ) FRANSIZCAYLA İLİŞKİLİ OLARAK İNCELENMESİ
Authors : Mustafa SARICA
Pages : 205-213
View : 4 | Download : 2
Publication Date : 2012-03-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, eylem kökenli niteleyicilerden oluşan dil olaylarını araştırmayı amaçlar. Eylemsilerin Türkçe ve Fransızcada kendine özgü işlevleri ve özellikleri vardır. Ayrı dillerdeki ortak işlevleri üstlenen yapılar incelendiğinde benzer ve benzemez durumlara rastlanılması olağandır. Eylem türünden belirticilerin ad ya da eyleme dönük niteleyici işlevli olarak kullanılması pek çok dilin ortak davranışıdır. Dillerin evrensel davranışları arasında görülen eylemsiler, bütün ortak yönlerine karşın, her konu ve konumda eşit ve denk örneklere sahip değildir. Anadildeki bütün dilbilgisel önbilgiler öğrenilen dilin algılanmasında belirleyici ve hazırlayıcı olmakla birlikte yanıltıcı da olmaktadır. İki ya da daha çok dil arasındaki doğrusal araştırmalar aynı konunun değişik dillerdeki işleyiş ilkelerini belirleme açısından büyük önem taşır. İki dilin eylemsilerinin ortak yanları yanında benzemeyen yönlerine de rastlanılır. Niteleyici işlevli bu kişisiz eylem biçimi, eyleme niteleyici özelliği katar ve Fransızcada tür ve kişi açısından uyuma girer. Olağan bir eylem özelliği olarak bir nesnesi vardır ve ulaç işlevi için bu eylemsi başına bir "en” birimi alır. Niteleyici işlevli bu yapılar Türkçede kişi ekleri Fransızcada ise kişi adıllarını alırlar. Her iki dilde de olumlu ve olumsuz kullanımları söz konusudur. Eksilti ile niteledikleri ad kaldırıldığında ad görünümü kazanırlar. Eylemsilerin Türkçe ve Fransızcadaki ortak işlevlerine karşın, her dilin kendi kullanım koşulları olduğu gözlenir. Diğerlerinden değişik olarak, niteleyici kökenli eylemsiler, Fransızcada her zaman nitelenin sonuna eklenir ve önlerine bir pekiştirme belirteci alabilirler. Bu araştırma ortaç ve ulaç işlevli eylemsilerin kullanımları konusunda, Türkçe ve Fransızcanın tutumunu incelemeye yöneliktir.Keywords : Participe Gérondif, Participe Présent, Participe Adjectival, Ortaç, Ulaç, Bağfiil, Eylemsi, Zarffiil, Sıfatfiil.