- Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Issue: 2 - Year: 2008 Issue: 2
- Res Cogitans (Düşünen Şey) ve Res Extensa (Uzamlı Şey) Arasındaki Asimetri
Res Cogitans (Düşünen Şey) ve Res Extensa (Uzamlı Şey) Arasındaki Asimetri
Authors : Hülya YALDIR
Pages : 149-166
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2008-06-01
Article Type : Research
Abstract :17.yüzyıl modern felsefenin başlangıcında, Descartes kendi metafiziksel sistemini esas itibariyle Tanrı’nın varoluşu temeli üzerine dayandırmıştır. Onun projesinde, Tanrı mükemmel, asla aldatmayan, cömert, her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen bir varlıktır. Fakat filozof bu temel yanında esas itibariyle matematiksel ve mekanik prensiplere bağlı bir açıklama da temin etmek istemiştir. Çünkü ona göre, fiziksel dünyadaki bütün doğal olaylar ancak saf matematiğin konusu olan ve ‘ nicelik’ olarak nitelendiren derinlik, genişlik ve uzunluk gibi maddenin öz niteliklerine başvurarak anlaşılabilirdi. Diğer taraftan Descartes, zihinsel olayların farklı ve özel bir statüye sahip olduğunu iddia etmiştir. İnsanın asıl bileşenini oluşturan şey akıl yani bilinçli, düşünen bendir ve her insan düşünen ben olarak kendi doğasının basit, açık ve doğrudan bilincine sahiptir. Bu nedenle onun sisteminde zihinsel olayların, ölçülebilir fiziksel dünya içerisinde hiçbir yeri yoktur. Altıncı meditasyonda, Descartes üç farklı akıl yürütme kullanarak ‘düşünen şey’ ve ‘uzamlı şey’ arasındaki gerçek asimetriye ortaya koyar. Bu makalede, Descartes’in ‘düşünen şey’ ve ‘uzamlı şey’ arasındaki asimetri hipotezini, ya da insan farklı yapılara sahip iki ayrı tözün birleşiminden oluşan bir varlıktır tezini geliştirdiği metinleri kronolojik olarak kısa bir incelemesini yaptıktan sonra, teorinin bazı problematik yönlerini açığa çıkarmaya çalışacağım.Keywords : Descartes, Arnauld, düşünen şey, uzamlı şey, kuşku, açık ve seçik düşünce, bölünemezlik, ölümsüzlük