- OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi
- Issue: 48
- Feniks Neşriyat-I Matbua Osmanlı Anonim Şirketi’nin Nizamnamesi ve Faaliyetleri
Feniks Neşriyat-I Matbua Osmanlı Anonim Şirketi’nin Nizamnamesi ve Faaliyetleri
Authors : Edip UZUNDAL
Pages : 203-224
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2020-01-01
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti’nde Müslümanların eserlerini bastıkları ilk resmî matbaanın kuruluşu 1727 olmakla birlikte, uzunca bir süre devletin basım-yayın hayatında önemli bir gelişme yaşanmamıştır. Bununla birlikte devletin hızla modernleştiği 19. yüzyılda basım-yayın faaliyetleri hız kazanmış ve birçok gazete ve özel matbaa kurulmuştur. Bilhassa II. Meşrutiyet’in ilanından sonra sansürün kaldırılmasıyla birlikte onlarca yeni gazete ve dergi yayın hayatına başlamış bu da özel matbaacılığın hızla gelişmesini beraberinde getirmiştir. Bu özel matbaalardan biri de bildiriye konu olan "Feniks Neşriyat-ı Matbua Osmanlı Anonim Şirketi Matbaası”dır. Adı geçen matbaa Osmanlı Devletinin Rum vatandaşlarından tüccar Kostantin Sarafidi ve arkadaşları tarafından Aralık 1920’de kurulmuştur. Bu bildiride söz konusu matbaanın nizamnamesi incelenerek matbaanın ticari ve idari yapısı ile faaliyet alanları tespit edilmeye çalışılacaktır. Aynı zamanda kaynakların elverdiği ölçüde Feniks Matbaası’nın basın-yayın faaliyetlerinin neler olduğu ve neşredilen eserlerin önemine de değinilecektir. Çalışmada kullanılacak temel kaynaklar Cumhurbaşkanlığı Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivleri ile döneme ait süreli yayınlardır.Keywords : Feniks Matbaası, Nizamname, Basın, Matbaacılık