- OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi
- Issue: 42
- 1857 Eflak ve Boğdan Seçimlerine Fransız Müdahalesi ve Sonuçlarına Dair Bir Araştırma
1857 Eflak ve Boğdan Seçimlerine Fransız Müdahalesi ve Sonuçlarına Dair Bir Araştırma
Authors : Fatma UYGUR
Pages : 169-186
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2017-01-01
Article Type : Research
Abstract :Hukukî bakımdan "Memâlik-i Mahrûse” kabul edilen ve "Memleketeyn” olarak adlandırılan özerk "haraçgüzâr” Tuna prenslikleri Eflâk ve Boğdan’ın birleşmesini istemeyen Osmanlı Devleti’ne ve 1854 yılından beri bu iki prensliği işgal eden Avusturya’ya rağmen Paris Barış Antlaşması 1856 ’nın 22. ve 27. maddelerine göre bu beyliklerde seçim öngörülmüştür. Buna göre her iki prenslik millî bir meclis ve divana sahip olabileceklerdir. Antlaşmanın 23. maddesiyle de başta Fransa olmak üzere ilgili devletlerden oluşan bir komisyon bu örgütlenmeyi gözlemlemek ve denetlemek için faaliyete geçirilecektir. Fransa Avusturya, İngiltere ve Türkiye’nin olumsuz tavrını yumuşatacak bir projeyi masaya yatırır. Projeye göre sultanın hükümranlığında iki hospodardan biri Eflâk’ta, diğeri Boğdan’da ve iki meclisten biri Bükreş’te, diğeri Yaş’ta olmak üzere dokuzar kişiden oluşan 18 üyeli ortak komite kurulması öngörülmektedir. Ayrıca ortak bayrak ve para birimi önerisi de süreci yürüten devlet adamları Mehmet Emin Âli Paşa 1815-1871 ve Fuad Paşa 1814-1868 ’yı ciddî anlamda zora sokmuştur. Bu çalışmada, iki beyliğin birleşmesi yolunda yapılan mezkûr seçimlerin "Ke’en-lem-yekün” hiç olmamış gibi hükmüne konulmasını isteyen Fransa ile buna karşı çıkan Bâb-ı Ȃli’nin yaklaşık dört ay kadar süren Haziran-Eylül diplomatik mücadelesi çerçevesinde yaşanan gelişmeler, ültimatomlar ve tehditler dikkate alınarak, Mustafa Reşid Paşa 1800-1858 ’nın azledilmesine de yol açan sürecin siyasî sonuçları diplomatik belgeler çerçevesinde değerlendirilecek ve tartışmaya açılacaktır.Keywords : Bâb-ı Âli, Fransa, Paris Antlaşması, EflâkBoğdan, Thouvenel, Vogorides.