- OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi
- Issue: 35
- Mahalle ve camii: Osmanlı İmparatorluğu’nda mahalle tipleri hakkında Trabzon üzerinden bir değerlend...
Mahalle ve camii: Osmanlı İmparatorluğu’nda mahalle tipleri hakkında Trabzon üzerinden bir değerlendirme
Authors : Turan AÇIK
Pages : 1-39
Doi:10.1501/OTAM_0000000634
View : 31 | Download : 6
Publication Date : 2014-09-01
Article Type : Other
Abstract :Osmanlı İmparatorluğu’nun geleneksel döneminde Müslüman mahallesinin konu edinildiği bu makalede, öncelikle mahalle ve gelenek ilişkisi irdelenmiştir. Bunun için "temeddün” kavramı belirlenmiş ve bu kavram ekseninde Osmanlıların "medeniyet perspektifi” ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Buradan hareketle mahalle ve cami arasındaki ilişki anlamlandırılmak istenmiştir. Sonra, mahalle ve cami arasındaki ilişkinin sorunlu olduğuna dair son zamanlarda ortaya çıkan görüşlerden hareketle şer‘iye sicillerinin bu konuyu açıklığa kavuşturmadaki kaynak değeri tartışılmıştır. Bu bağlamda geleneksel mekân algısının insan odaklı yapısı uyarınca imam ve mahalle ilişkisi üzerinden imam-mahalle-cami arasındaki bağlantı noktaları yakalanmaya çalışılmıştır. Mahallenin fıkhî bir birim olduğunun iddia edildiği bu makalede, son olarak, cami eksen kabul edilerek mahalle tipleri belirlenmiştir. Camii olan ve olmayan mahalleler şeklinde beliren tiplerin, Osmanlı mahallesi çalışmalarını anakronik tespitlerden kurtaracağı düşünülmüştürKeywords : Osmanlı, mahalle, temeddün, fıkıh