Vakanüvis Ahmed Vâsıf Efendi'nin Tarihçiliği ve Kaynakları Kullanma Usulü

Authors : Nevzat Sağlam

Pages : 564-595

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2019-07-24

Article Type : Research

Abstract :Özet Osmanlı tarihi kaynakları arasında devletin resmî tarihçisi sıfatıyla vakanüvislerin yazdıkları tarihler önemli bir yer tutmaktadır. Bazı açılardan tenkitlere konu olsalar da bu kaynaklara müracaat etmeden yapılacak çalışmalar eksik kalacaktır. Zira vakanüvisler sadece yaşadıkları dönemin olaylarını kaleme almakla kalmamışlar, kesintisiz bir tarih oluşturmak için kendilerinden önce yazılmamış dönemin olaylarını da kaleme almışlardır. Osmanlı devletinde ilk olarak XVIII. asrın başlarından itibaren resmî vek â yin â me yazıcılığı N â im â Mustafa Efendi (ö. 1128/1716) ile başlamış, saltanatın sonuna kadar devam etmiştir. Başlangıcından sona erdiği tarihe kadar birçok büyük tarihçi bu görevde bulunmuş ve çok değerli eserler meydana getirmişlerdir. Bu müverrihler arasında Meh â sinü ' l-Âs â r ve Hakāiku ' l-Ahb â r adıyla bir eser telif etmiş olan Ahmed V â sıf, seçkin bir yere sahiptir. Ahmed V â sıf on beş yılı bulan vakanüvislik görevinin de kazandırdığı tecrübeyle kendisine has üslûbu ve tarih anlayışıyla Osmanlı devletinin 1166-1219/1752-1804-05 yıllarını kapsayan yaklaşık elli üç yıllık tarihini yazmıştır. Bu çalışmada, V â sıf 'ın tarih anlayışı üslubu ve tarihinin 1166-1188/1752-1774 yıllarını kapsayan döneminin kaynakları, bu kaynakları kullanma usulü ve bunlar arasındaki yeri ve değeri ele alınmıştır.   Anahtar Kelimeler ; Ahmed V â sıf, Osmanlı Tarihi, Tarihçilik, Vakanüvis, THE HISTORICAL AND THE SOURCES OF VAKANÜVİS AHMED VÂSIF Abstract Among the Ottoman historical sources, the historian ' s history as an official historian of the state occupies an important place. Although they are subject to criticism in some respects, the work to be done without applying to these sources will be incomplete. because these historians not only wrote down the events of the period in which they lived, but also penned the events of the untold period before they had to create an uninterrupted history. In the Ottoman Empire, since the beginning of the 18th century, the official historiography began with Nâimâ Mustafa Efendi (d. 1128/1716) and continued until the end of the reign. Many great historians have been in this position until the end of their inception and they have created many valuable works. Among these historians, Ahmed Vasif, who had written a work with the name of Mehâsinü'l-Âsâr and Hakāiku'l-Ahbâr, has an outstanding place. Ahmed V â sif has written fifty-three-year history covering the years 1166-1219 / 1752-1804-05 of Ottoman Empire with his unique style and history understanding with his fifteen-year experience. In this study, the sources of Vâsif's history understanding style and the sources of the History of the History covering the years 1166-1188/1752-1774, the place and the value of using these resources and their sources are discussed. Key Words ; Ahmed Vâsif, Ottoman history, historicism,
Keywords : Anahtar Kelimeler, Ahmed Vâsıf, Osmanlı Tarihi, Tarihçilik, Vakanüvis