HÜSN Ü AŞK VE DUHTER-İ HİNDU ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR OKUMA

Authors : Demet Sustam

Pages : 385-406

Doi:10.28981/hikmet.749819

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2020-10-31

Article Type : Research

Abstract :Fuzulî, Bakî, Nefî, Nedim gibi önemli divan şairlerinin etkisine, yeni Türk edebiyatının hemen her döneminde rastlanır. Şeyh Gâlib de bu geleneğin son büyük halkası olarak hem imaj dünyası hem de Hüsn ü Aşk adlı özgün mesnevisiyle kendinden sonra gelen yazarlara tesir etmiştir. 19. yüzyılda bir yandan yeni yazınsal türler, Türk edebiyatına kazandırılmaya çalışılıyorken bir yandan da şiirin sınırları, geleneğin dışına çekilmeye çalışılıyordu. Abdülhak Hâmid Tarhan, şiirdeki bu yenilik hareketlerine vezin ve kafiyedeki alışılmamış denemeleriyle katkı sağlamıştır. Duhter-i Hindû’daki manzum parçalar, Hâmid’in vezin ve kafiye denemelerinin bilinen ilk örnekleri olması nedeniyle önem taşır. Hâmid, Duhter-i Hindû ile ilgili bir yazısında, piyesteki manzum parçaların bazılarında Şeyh Gâlib tardiyelerinin etkisi olduğunu söylemiştir. Daha sonra Hâmid üzerine yapılan araştırmalarda da bu konuya değinilmiştir. Ancak bu etkinin kapsamı üzerine detaylı bir araştırma henüz yapılmamıştır. Bu çalışma, Duhter-i Hindû’daki Hüsn ü Aşk etkisine, yalnızca nazım şekli açısından değil vezin, kafiye, cümle yapısı ve muhteva açısından da bakmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda iki eser arasında karşılaştırmalı bir okuma yapılmıştır. Bu okuma neticesinde, eserde Hâmid’in doğrudan Gâlib’i taklit ederek yazdığı manzumelerinin var olduğu görülmüştür. Ancak bir etkilenme söz konusu olmaksızın da iki eser arasında karşılaştırma yapılabilecek kimi bölümler mevcuttur. Bu çalışmada, iki ihtimal de göz önünde tutularak şekil ve muhtevaca ortaklık görülen bütün parçalar değerlendirilmiştir
Keywords : Duhter-i Hindû, Hüsn ü Aşk, Abdülhak Hâmid Tarhan, Şeyh Gâlib, karşılaştırma