Tünel Tipi ve Yığma Ağılda Yetiştirilen Kuzuların Büyüme ve Sağlık Özellikleri

Authors : Başak Pehlivan, Cemil Tölü, Türker Savaş

Pages : 147-156

Doi:10.29185/hayuretim.707811

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de koyun yetiştiriciliğinde kuzu ölümleri önemli bir sorundur. Bu sorunun çok farklı nedenleri olmakla birlikte öncelikli nedenin sağlıksız ağıllar olduğu düşünülmektedir. Barınak iklimi, özellikle kötü havalandırma nedeniyle oluşan zararlı gazlar kuzuların büyümesini ve sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, basit, ucuz ve bir tarafı tamamen açık olan bir tünel tipi ağıl (TA) ve yetiştirici koşullarındaki tamamen kapalı yığma ağılda (YA) yer alan Karacabey Merinosu kuzularının büyüme performansı ve sağlık özelikleri incelenmiştir. Materyal ve Metot: Her bir ağıl tipinde anneleriyle birlikte barındırılan 20 baş Karacabey Merinosu kuzular kullanılmıştır. Çalışmada toplam 40 kuzu kullanılmıştır. Kuzular doğum ağırlıkları, cinsiyetleri ve doğum tiplerine göre TA ve YA gruplarına şansa bağlı olarak dağıtılmıştır. Bulgular: Deneme boyunca takip edilen oransal nem, dış çevre için %18 ile %94, TA için %8 ile %97, YA için ise %24 ile %90 arasında değişmiştir. Ağıllardaki NH3 konsantrasyonu ortalaması TA için 6.4 ppm, YA için 15.0 ppm olarak gerçekleşmiştir (P<0.0001). Kuzularda günlük canlı ağırlık artışı 52 günlük yaşa kadar TA için 223.9±21.89 g, YA için 217.9±30.27 g (P=0.8793); aynı değerler 130 günlük yaşa kadar ise TA için 307.5±13 g ve TA için 341±12 g olarak tespit edilmiştir (P=0.0059). Denemenin ilk ayında, hemoglobin (P=0.0186) değerleri ve eritrosit sayıları (P=0.0156) bakımından TA grubunda YA grubundan daha yüksek değerler elde edilmiştir. Ancak denemenin ikinci ayında değerler arası farklılık ortadan kalkmıştır. Yığma ağılda ölüm oranı %30 olurken, tünel tipi ağılda kuzu ölümü gerçekleşmemiştir (P=0.0057). Sonuç: Çalışmada, yığma ağılda kötü havalandırma koşulları nedeniyle ölen kuzular sonrasında, sağlık özellikleri bakımından iki grubun değerlerinin birbirine yaklaştırdığı söylenebilir. Düşük maliyetli olması, kurulumu ve taşınmasının kolay olması nedeniyle, tünel tipi ağılların, özellikle şiddetli rüzgârlara mümkün olduğunca kapalı alanlarda kullanılabileceği ifade edilebilir.
Keywords : Karacabey Merinosu, barınak iklimi, büyüme, hematoloji, mortalite