MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN EĞİTİMCİ KİŞİLİĞİ VE "BAŞÖĞRETMEN" UNVANI

Authors : Yasemin Işik

Pages : 173-196

View : 31 | Download : 19

Publication Date : 2020-02-05

Article Type : Research

Abstract :Tarihi bilinen ilk Türk toplumlarından itibaren yaşama şekilleriyle biçimlenen eğitim kurumunun (eğitim ve öğretimin) gelişimi Türk modernleşme sürecine paralel olarak gerçekleşmiştir. Eğitimde modernleşme daha çok Tanzimat’la başlamış ve sonrasında pek çok yenilik gerçekleştirilmiş, Batı ile temaslar artmıştır. Ancak gerçek anlamda modern eğitim-öğretim sistemine geçiş; "çağdaş uygarlık seviyesine ulaşma” amacında olan Cumhuriyet hükümetiyle mümkün olmuştur. Sosyal, ekonomik, politik ve kültürel dönüşümlerin toplumda kökleşmesinde ve bu dönüşümün haklılığını tüm dünyaya anlatmakta "eğitim” en önemli araç olarak görülmüştür. "Benim asıl kişiliğim öğretmenliğimdir; ben milletimin öğretmeniyim…Eğer Cumhurreisi olmasam, Maarif Vekilliğini almak isterdim…” diyen Mustafa Kemal Atatürk, eğitimci kişiliği ile modernleşme sürecinden devralınan miras ve gözlemlerinden çıkardığı sonuçlar çerçevesinde yepyeni bir eğitim anlayışı, hedefi geliştirmiş; politikasını buna göre üretmiştir. Türk kimliğinin ve yeni değerlerin bireylere ve topluma kazandırılmasında, zihniyet dönüşümünde eğitimin rolü üzerinde titizlikle duran, sadece çocuklar ve gençlerin değil; tüm toplumun yeni değerlerle yeniden eğitilmesini hedefleyen Mustafa Kemal Atatürk, belirlediği hedefler ve ilkeler doğrultusunda eğitim ve kültür alanında günümüzde de halen geçerliliğini koruyan çok önemli politikalara ve uygulamalara imzasını atmıştır. "Başöğretmen” unvanını alarak, kara tahta başına geçen Mustafa Kemal Atatürk, Türk Milletinin eğitim öğretim seferberliğinde fiilen çalışmış; Devlet adamlığının yanında kendi milletinin öğretmenliğini de yapmıştır. "Eğitime”, Türk çocukları ve gençlerini emanet ettiği "öğretmenlere” verdiği önem söylev ve demeçlerinden de açıkça anlaşılmaktadır. Bakanlar Kurulu tarafından Atatürk’e verilen "Başöğretmen” unvanının Millet Mektepleri Talimatnamesi ile resmîleştiği "24 Kasım” günü, 1981 yılından beri "Öğretmenler Günü” olarak kutlanmaktadır ve bugün her yıl öğretmenlerin toplumdaki yeri, rolü, önemini değerlendirmek açısından güzel bir vesile olmuştur. Bildiride, Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim anlayışının temelleri, eğitimci kişiliği ve yeni değerler ışığında belirlediği eğitim hedefleri ve ilkeleri, bunlara uygun eğitim politikaları ve uygulamaları, "Başöğretmen” unvanını alış süreci, 24 Kasım Öğretmenler Günü’nün önemi gibi başlıklar üzerinde durulacaktır.
Keywords : Mustafa Kemal Atatürk, Türk İnkılâbı ve Eğitim Başöğretmen, , 24 Kasım Öğretmenler Günü