- Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 18 Issue: 33
- 18. YÜZYIL OSMANLI TAŞRA YÖNETİM DÜZENİ AÇISINDAN HUDÂVENDİGÂR SANCAĞI’NDA YAŞAYAN VAKIF REAYASI YÖR...
18. YÜZYIL OSMANLI TAŞRA YÖNETİM DÜZENİ AÇISINDAN HUDÂVENDİGÂR SANCAĞI’NDA YAŞAYAN VAKIF REAYASI YÖRÜKLER
Authors : Nilüfer Alkan Günay
Pages : 317-338
Doi:10.21550/sosbilder.311010
View : 20 | Download : 10
Publication Date : 2017-07-31
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede 18. yüzyılda Hudâvendigâr Sancağı’nda yaşayan vakıf reayası Yörüklerin taşra yönetim düzeni içindeki konumları analiz edilmeye çalışılmıştır. Yapılan araştırmada sancaktaki Yörük nüfusun büyük bir kısmının vakıf reayası olduğu ve malikâne-mukataa sistemi içinde yer aldıkları tespit edilmiştir. Bu yapılanma ve onları yerleşik reayadan ayıran konargöçer kimlikleri hukukî, idarî ve dolayısıyla malî olarak içinde bulundukları yönetim düzeninin de belirleyicisi olmuştur. Makalede hem bu düzenin teorik yapısı hem de pratikte Yörük cemaatleri açısından nasıl işlediği ele alınmıştır. Öncelikle sancaktaki Yörük grupları ve yaşam alanlarının tespiti ile onlar üzerinde idarî yetkileri tasarruf edenlerin tanımlanması gerekmiştir. Bu alt başlıklardan sonra Yörükler ve taşradaki görevliler arasında temelde "serbestiyyet statüsü” etrafında şekillenen ilişkiler incelenmiştir. Çalışmanın başlıca kaynağını ise 18. yüzyıl Bursa Kadı Sicilleri içinde, sancak genelinde yaşayan Selâtin ve Haremeyn-i Şerifeyn Evkafı Reayasıyla ilgili kayıtların toplandığı defterler oluşturmaktadır.Keywords : Yörük, Hudâvendigâr Sancağı, vakıf reayası, voyvoda