EVLİYA ÇELEBİ’NİN SEYAHATNAMESİ’NDE ANADOLU ŞİFALI SULARI VE GÜNÜMÜZÜN TERMAL TURİZMİ

Authors : Abdullah Balcioğullari

Pages : 287-306

Doi:10.20296/tsad.58972

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2014-03-01

Article Type : Other

Abstract :Son yıllarda tıptaki gelişmelere paralel olarak termal kaynaklardan bilimsel temele dayalı faydalanma amaçlı gelişmeler meydana gelmiştir. Turizm kapsamında ele alınan termal kaynaklar gelişmiş ülkelerde ayrı bir öneme sahiptir. Özellikle son yıllarda destekleyici ve önleyici sağlık tedavisi kapsamında değerlendirilen bu mekânlar, turistik faaliyetlerin çeşitlendiği yeni turistik çekim alanları haline gelmiştir. Günümüzde termalizm olarak da adlandırılan bu faaliyet; kimyasal-fiziksel bileşiminde insan sağlına yararlı ve bazı rahatsızlıklarına iyileştirici etkiler yapan şifalı suların kaplıca, çamur ve içme kürleri şeklinde uygulanmasıyla ortaya çıkan bir sağlık turizmi tipidir. Bilim ve tıp alanındaki gelişmelere paralel olarak şifalı sulardan faydalanma son yıllarda biraz daha önem kazanmaya başlamıştır. Tektonik faaliyetlerin yoğun olduğu ülkemiz termal kaynaklar bakımından zengindir. Türkiye’nin her köşesinde birbirinden farklı özelliklere ve derecelere sahip içme, kaplıca, ılıca gibi isimlerle anılan termal kaynaklar bulunmaktadır. Bu kaynakları yerinde kullanabilmek için bilim ve tıptaki gelişmelerden yararlanmak gerekmektedir. Her dönemde hastalıklara çare arama yoluna giden insanlar için çok önemli bir yeri olan şifalı sular, Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde de önemli bir yer tutar. Eserde, o dönemin insanları tarafından bu kaynakların ne şekilde, ne amaçla ve nasıl kullanıldığı ayrıntılı bir şekilde ele alınır. Bu çalışmada ise Evliya Çelebi’nin şifalı sularla ilgili aktardıkları Anadolu coğrafyası ile sınırlandırılarak hem o dönem özellikleri, hem de günümüz termal turizmi çerçevesinde karşılaştırılmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma sonucunda Evliya Çelebi’nin gözlemlerinde saptadığı şifalı suların tedavi edici özelliklerinin günümüz bilimsel analizler ile elde edilen sonuçlarla benzerlik taşıdığı ortaya çıkmıştır.
Keywords : Evliya Çelebi, Termal Kaynaklar, Termal Turizm, Şifalı Sular