- Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- Fıkıh Mezheplerinin Oluşumuna Etki Eden Saiklere Bütüncül Bir Yaklaşım
Fıkıh Mezheplerinin Oluşumuna Etki Eden Saiklere Bütüncül Bir Yaklaşım
Authors : Adem Arslan
Pages : 514-545
Doi:10.32711/tiad.1009323
View : 15 | Download : 9
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :Fıkıh mezhepleri birçok saikin etkili olduğu bir sürecin ürünüdür. Bu saikler ile ilgili müstakil anlamda yeteri kadar inceleme yapılmadığı gözlenmektedir. Fıkıh mezheplerinin doğuşu kaynaklarda genel olarak itikâdî mezheplerle birlikte ele alınmakta, bu da doğal olarak kafa karışıklığına yol açmaktadır. Bu çalışmadaki amaç fıkıh mezheplerinin oluşumuna etki eden saikleri müstakil bir şekilde ve bütüncül bir tarzda ele almak, böylece fıkıh mezheplerini daha doğru değerlendirmeye katkıda bulunmaktır. Bu amaç çerçevesinde makalede belli başlı fıkıh mezheplerinin ortaya çıkışına etki eden saikler müstakil olarak, akaid mezheplerinden ayrı olarak incelenmekte ve bunlar ön ve arka plandaki saikler ve dolaylı saikler şeklinde farklı ve bütüncül bir yaklaşım ile ele alınmaktadır. Tarama ve derleme yönteminin uygulandığı bu çalışmada, fıkıh mezheplerinin oluşumuna etki eden amillerin her birinin, kendi yerinde bir ağırlığının olduğu görülmüştür. Ancak tarihi vakıa olarak zahiren bazıları ön plana çıkarken, bazılarının arka plandaki önemli motifler olduğu, diğer bazılarının ise bu oluşuma dolaylı etkide bulunduğu tespit edilmektedir.Keywords : Fıkıh, Mezhep, Ehl-i Hadîs, Ehl-i Re'y, İctihad