- Teknik Dergi
- Vol: 31 Issue: 3
- Donatılı Kum Zeminlerde Düzlem Deformasyon Koşullarında Düşey Gerilme Dağılışı
Donatılı Kum Zeminlerde Düzlem Deformasyon Koşullarında Düşey Gerilme Dağılışı
Authors : Bayram Ateş, Erol Şadoğlu
Pages : 9967-9985
Doi:10.18400/tekderg.449897
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2020-05-01
Article Type : Research
Abstract :Teknolojinin gelişmesi insanoğluna daha geniş, daha ağır ve daha karmaşık yapılar yapma fırsatı vermiştir. Artan ve karmaşık hale gelen yükleri zemine aktarma problemi ile karşılaşan geoteknik mühendisleri için; zemini iyileştirmek, zeminde meydana gelecek oturmaları ve gerilme dağılışlarını tespit etmek kaçınılmaz hale gelmiştir. Son yıllarda zemini iyileştirmede kullanımı artan bir yapı malzemesi olan geotekstiller, zeminlerin taşıma gücünü etkilemektedir. Zeminde meydana gelecek oturmalar açısından gerilme dağılışı ve taşıma gücü temel tasarımının en önemli parametrelerden birkaçıdır. Bu çalışmada donatılı kum zemin yüzeyine oturan model şerit temelle düzlem deformasyon koşullarında deneyler yapılmış ve uygulanan düşey yükten dolayı zeminde belirli noktalarda meydana gelen düşey gerilme artışları tespit edilmiştir. Deneysel çalışma kapsamında, üç farklı rölatif sıkılıkta geotekstille güçlendirilmiş kum tabakalarında, önceden belirlenen noktalara yerleştirilen basınç ölçerler yardımıyla düşey gerilme artışları kaydedilmiştir. Daha sonra model deney düzeneği PLAXIS 2D programı ile modellenip Mohr-Coulomb modeli ile düşey gerilme artışları belirlenmiştir. Ayrıca donatılı zeminin, Elastisite Teorisine dayalı olarak geliştirilen analitik yöntemlerle (Poulos ve Boussinesq) düşey gerilme artışları hesaplanmıştır. Deneylerle elde edilen tüm değerler incelendiğinde, rölatif sıkılığın donatılı zemindeki gerilme dağılışında etkili bir parametre olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, yaygın kullanılan Elastisite Teorisine dayalı çözümlerin düşük rölatif sıkılıktaki donatılı zeminlerde oldukça hatalı sonuçlar verdiği görülmüştür.Keywords : Düşey gerilme artışı, basınç ölçer, donatılı zemin, geotekstil