Abstract :Okunabilirlik düzeyi, bir metnin hedef kitleye uygun olup olmadığının tespit edilmesinde kullanılabilecek ölçütlerden biridir. Bu ölçüt doğrultusunda ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan serbest okuma metinlerinin okunabilirlik düzeylerini belirlemeyi amaçlayan bu çalışma, betimsel nitelikteki tarama modeline uygun şekilde gerçekleştirilmiştir. Çalışma materyalini 2021-2022 eğitim-öğretim yılında kullanılan 5, 6, 7 ve 8. sınıf ders kitapları oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri betimsel analizle incelenerek değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda araştırmanın inceleme nesnesi durumundaki dört adet kitapta yer alan serbest okuma metinleri daha önce belirlenmiş temalar çerçevesinde incelenmiş ve yorumlanmıştır. Metinlerden elde edilen verilerin incelenmesinde Ateşman (1997) tarafından Flesch’ten uyarlanan okunabilirlik formülünden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre 5. sınıf ders kitabında yer alan serbest okuma metinlerinin okunabilirlik düzeylerinin kolay ile orta güçlükte olduğu; 6. sınıf ders kitabında yer alan serbest okuma metinlerinin okunabilirlik düzeylerinin çok kolay, kolay ve orta güçlükte olduğu; 7. sınıf ders kitabında yer alan serbest okuma metinlerinin okunabilirlik düzeylerinin kolay ve orta güçlükte olduğu; 8. sınıf ders kitabında yer alan serbest okuma metinlerinin okunabilirlik düzeylerinin kolay olduğu tespit edilmiştir. Metin türleri açısından hem hikâye edici metinlerin hem de bilgilendirici metinlerin okunabilirlik düzeylerinin kolay olduğu; şiir türü metinlerinse birinin çok kolay, diğerlerinin kolay olduğu görülmüştür. Serbest okuma metinleri içinde bulundukları temaya uygunluğu açısından incelendiğinde metinlerin temayı yeterli oranda temsil ettiği görülmüştür. Araştırma sonucunda şiir türü metinlerde okunabilirlik kriterlerine ve Türkçe ders kitaplarında yer alan serbest okuma metinleriyle ilgili öğretmen ve öğrencilerin görüşlerini almaya yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir. Keywords : Türkçe Ders Kitabı, Okuma, Serbest Okuma Metni, Okunabilirlik Düzeyi
