- Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 15
- 17. Asır Osmanlı Taşrasında Bir Fakih Portresi: Ali en-Nisârî
17. Asır Osmanlı Taşrasında Bir Fakih Portresi: Ali en-Nisârî
Authors : Ahmet Hamdi Furat
Pages : 13-33
Doi:10.32950/rteuifd.492435
View : 13 | Download : 8
Publication Date : 2019-06-20
Article Type : Research
Abstract :Öz Ali en-Nisârî (ö. 1111/1699) 17. asrın ikinci yarısında orta ve doğu Anadolu coğrafyasının çeşitli medreselerinde ilim tahsil ettikten sonra Kayseri’ye dönmüş ve orada uzun yıllar müftülük yapmış bir Osmanlı taşra âlimidir. Bazı siyasî çekişmeler sebebiyle uzun yıllar yürüttüğü müftülük görevinden azl edilen, Ali en-Nisârî’nin oğullarından Abdurrahman, babasının hayatını anlatan bir manzum menâkıbnâme kaleme almıştır. Bu menâkıbnâme sayesinde bir taşra âliminin hayatı, eğitimi hakkında geniş sayılabilecek bilgiye sahibiz. Ayrıca onun sadece fıkıh ile değil özellikle felsefî ilimlerle de iştigal ettiğini ve eserler telif ettiğini biliyoruz. Ali en-Nisârî’nin fıkha dair eseri el-Fevâ’idu’l- ʿ Aliyye mine’l-Mesâ’ili’ş-Şer ʿ iyye , soru cevap tarzı bir fetva mecmuası olması yanında özgün bir başlıklandırmaya sahiptir. Eser, Ali en-Nisârî’nin oğlu Mehmed (ö. 1119/1708) tarafından – ki o da babası gibi Kayseri müftülüğü yapmıştır- babasının müftülüğü sırasında verdiği fetvalar toplanarak oluşturulmuştur. Eser klasik fıkıh sistematiğine göre düzenlenmişse de mâ yete ʿ allaku bi’l-hadis , mâ yete ʿ alluku bi-esma’illah, mâ yete ʿ allaku bi’l-vahyi ve’l-mu ʿ cizât, mâ yete ʿ allaku bi-emri’s-sultânî gibi başlıkları ile dikkat çeker.Keywords : İslam Hukuku, Ali en-Nisârî, el-Fevâ’idu’l-ʿaliyye mine’l-mesâ’ili’ş-şerʿiyye, Soru-cevap Fetvâ Mecmûası, Fetvâ